معرفی گل دیفن باخیا
امروزه با گسترش زندگی آپارتمانی نگهداری از گل های زینتی بسیار رایج شده است. در این بین دیفن باخیا به عنوان یکی از محبوب ترین گیاهان شناخته می شود و زیبایی منحصر به فردی به محیط اطراف خود می بخشد. این گیاه در شرایط اقلیمی مختلف بسیار مقاوم است و به راحتی قادر به زندگی است. با این حال رعایت برخی نکات در هنگام نگهداری از آن الزامی است و تاثیر بسیاری در رشد بهتر گیاه شما دارد. در این مقاله قصد داریم شما را به هر آنچه که برای نگهداری از این گیاه نیاز دارید مانند روش تکثیر، عوامل بیماری زا، نحوه سم زدایی و… آن آشنا کنیم، با ما همراه باشید.
مشخصات دیفن باخیا
دیفن باخیا جز خانواده گل شیپوریان محسوب می شود و دارای نام علمی Diffenbachia amoena است که از نام یک گیاه شناس به نام جوزف دیفن باخ گرفته شده است. زادگاه اصلی این گیاه در آمریکای جنوبی و مرکزی قرار دارد. گیاهی همیشه سبز است و دوره زندگی چند ساله دارد. ساقه این گیاه فاقد انشعاب است و ارتفاع آن در بیشترین حالت به ۱۵۰ سانتی متر می رسد. برگ های زیبا و پر نقش و نگار آن با رنگ های سبز و سفید تزیین شده اند که جلوه خاصی به این گیاه می بخشند.
هر یک از این برگ ها طولی در حدود ۵۰ سانتی متر و عرضی در حدود ۲۵ سانتی متر دارد. برگ های جوان فعالیت بالایی دارند در مقابل برگ های قدیمی تر بعد از یک مدت خشک شده و می افتند. در صورت مساعد بودن شرایط رشد، در هر زمان از سال ممکن است گل های زیبای آن شکوفا شوند. این گل ها به رنگ سفید مایل به سبز دیده می شوند.
آیا دیفن باخیا گیاهی سمی است؟
دیفن باخیا در زبان فارسی با نام سم برگ شناخته می شود زیرا سطح بالایی برگ های دیفن باخیا حاوی یک ماده سمی به نام کلسیم اگزلات است. در صورت بلعیدن برگ ها، این ماده موجب متورم شدن و قرمز شدن زبان و دهان می شود. این علائم معمولا خفیف و موقتی هستند و بعد از مدتی برطرف می شوند با این حال مصرف افراطی آن منجر به متورم شدن گلو، مسدود شدن جریان تنفس و حتی مرگ می شود. به همین دلیل از مصرف خوراکی این گیاه اجتناب کنید و آن را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
انواع دیفن باخیا
تا کنون بیش از ۳۰ گونه مختلف از این گیاه شناخته شده است که هر یک از لحاظ شکل ظاهری با یکدیگر تفاوت هایی دارند. ۴ گونه محبوب دیفن باخیا عبارت اند از:
- دیفن باخیای کاملیا (Camille): محبوب ترین گونه این گیاه است و به وفور در فروشگاه های گل و گیاه یافت می شود. میانه برگ های این گیاه معمولا با رنگ کرمی تزئین شده است.
- دیفن باخیای آمونا (amoena): این گونه حداکثر ارتفاعی در حدود ۱۸۲ سانتی متر دارد و در ظاهر بسیار شبیه کاملیا است با این تفاوت که رنگ کرم وسط برگ ها کمتر به چشم می آید.
- دیفن باخیای ماکولاتا (maculata): برگ های این گونه به صورت ترکیبی از رنگهای کرم، سبز و نقره ای دیده می شود. در مقایسه با سایر گونه ها اندازه بزرگ تری دارد. ارتفاع ماکولاتا در حدود ۶۰ الی ۱۵۰ سانتی متر و عرض آن در حدود ۹۱ الی ۱۵۰ است.
- دیفن باخیای هیلو (Hilo): این گونه ۱۲۰ سانتی متر ارتفاع و بین ۳۰ الی ۶۰ سانتی متر پهنا دارد. برگ های این گونه نسبت به سایرین متفاوت تر است و به صورت ترکیبی از سبز کمرنگ و پررنگ دیده می شود.
تکثیر دیفن باخیا
دیفن باخیا از روش های مختلفی مانند قلمه زدن ساقه و پاجوش قابل تکثیر است.
تکثیر از طریق پاجوش
جز آسان ترین روش ها جهت تکثیر این گیاه محسوب می شود. پاجوش ها معمولا در کنار ساقه اصلی ظاهر می شوند. اجازه دهید که رشد خود را به طور کامل طی کند و کاملا ریشه دار شوند. سپس می توانید گیاه را به آرامی از گلدان خارج و پاجوش را از گیاه مادر جدا کنید. اکنون می توانید پاجوش را در گلدانی جداگانه قرار دهید.
تکثیر از طریق قلمه زدن ساقه
بهترین زمان برای عمل قلمه زنی اواسط بهار تا اوایل تابستان است. در این روش می توانید قلمه ای از قسمت انتهایی یا طول ساقه جدا کنید. در این بین معمولا قلمه های تهیه شده از قسمت انتهایی ساقه ریشه زایی سریع تری دارند و گزینه مناسب تری جهت کاشت هستند. قلمه جدا شده باید طولی در حدود ۱۰ الی ۱۲ سانتی متر داشته باشد و از قسمت بالایی بند بریده شده باشند.
همچنین این قلمه باید حداقل دارای یک جوانه باشد و برگ های آن به طور کامل هرس شده باشد. در غیر این صورت انرژی گیاه صرف رشد برگ می شود و عمل ریشه زایی به خوبی صورت نمی گیرد. برای جلوگیری از بیماری های احتمالی آن ها را با استفاده از یک چاقوی تمیز و ضدعفونی ببرید و آن را در محیطی به دور از نور خوشید نگه دارید تا محل بریدگی خشک شود. کاشت این قلمه در خاک به ۳ روش مختلف قابل انجام است این روش ها عبارت اند از:
- روش اول: در این روش قلمه را به صورت عمودی در خاک قرار می دهند. فقط حدود ۲ الی ۳ سانتی متر قلمه باید در داخل خاک قرار داشته باشد. معمولا بعد از گذشت ۲ الی ۴ چهار ماه ریشه زایی این قلمه کامل می شود.
- روش دوم: در این روش برخلاف روش قبل قلمه ها را به صورت افقی و در زیر لایه نازکی از خاک قرار دهید. جهت حفظ رطوبت خاک و سرعت بخشیدن به رشد گیاه سطح خاک را با یک پلاستیک شفاف بپوشانید. برای گردش هوا روی نایلون پنج سوراخ ایجاد کنید. بعد از گذشت مدتی جوانه های گیاه قابل مشاهده هستند، در این حالت نایلون را بردارید و اجازه دهید گیاه مسیر رشد خود را طی کند.
- روش سوم: در این روش نیز قلمه به صورت افقی کاشته می شود با این تفاوت که نیمی از آن را داخل بستر کشت قرار می دهند و بخش دیگر آن در معرض هوای آزاد قرار دارد. در این روش نیز سطح خاک با یک پلاستیک شفاف پوشانده می شود و تا زمان جوان زنی سطح خاک باید مرطوب باشد. بعد جوانه زنی و رشد گیاه به طول پنج سانتی متر پلاستیک را بردارید و تغذیه مصنوعی را آغاز کنید.
شیوه نگهداری از دیفن باخیا
در نگهداری از دیفن باخیا و رشد بهتر آن فاکتورهایی مانند نور، آبدهی، دما، رطوبت و … دخیل هستند که در ادامه به شرح هر یک می پردازیم.
خاک
برای کاشت دیفن باخیا در گلدان باید از خاکی غنی، سبک و با زهکشی مناسب استفاده کنید. در این حالت بهترین انتخاب خاک های مخصوص گیاهان آپارتمانی هستند. در غیر این صورت می توانید با مخلوط کردن نسبت های مساوی از ماسه چند منظوره، پرلیت و خزه زغال سنگ یک خاک مناسب جهت رشد این گیاه آماده کنید.
نور
نور زیاد باعث سوختگی، کدر شدن و در نهایت ریزش برگ های این گیاه می شود از طرفی نور کم نیز باعث رنگ پریدگی و از بین رفتن کلروفیل برگ های گیاه می شود؛ بنابراین میزان نور دریافتی توسط دیفن باخیا بسیار حائز اهمیت است و نقش مهمی در زیبایی هر چه بیشتر گیاه شما دارد. بهترین مکان برای نگهداری از این گل ها معمولا محیط منزل است زیرا در فضای بیرون به علت وزش بادهای شدید و آفتاب سوزان بعد از ظهرها گیاه حالتی بیمار گونه پیدا می کند.
در منزل باید در محیطی به دور از نور مستقیم خورشید و در شرایط نیمه سایه نگهداری شوند. تحقیقات نشان داده است برخی از گونه های این گیاه با استفاده از نور مصنوعی نیز به خوبی قادر به رشد هستند.
آبیاری
میزان آب دهی به دیفن باخیا با توجه به عواملی مانند شرایط آب و هوایی، نوع خاک، میزان نور دریافتی، میران رطوبت، مکان گیاه و… متغیر است. به طور مثال این گیاه در فصل تابستان نسبت به فصل زمستان به آب بیشتری نیاز دارد از طرفی چرخه رشد این گیاه از اسفند ماه شروع می شود و در آبان به اتمام می رسد. بدیهی است که در این دوران فعالیت گیاه بیشتر است و به آب بیشتری نیاز دارد؛ بنابراین در هنگام آبیاری به گیاه باید به تمامی این نکات توجه کنید.
به طور کلی آب دهی به این گیاه برنامه منظمی ندارد. با این حال توصیه می شود که در بین دو آبیاری اجازه دهید که چند سانتی متر بالایی خاک کاملا خشک شود. آبیاری زیاد موجب گوشتی شدن ریشه، کاهش رشد و قارچی شدن ساقه ها میشود. برای آب دهی به این گیاه از آبی با املاح کم استفاده کنید در صورت استفاده از آب شیر به مدت چند ساعت به آب استراحت دهید تا املاح موجود در آن ته نشین شود.
دما
بهترین دما برای رشد دیفن باخیا بین ۱۵ الی ۲۴ درجه سانتی گراد است و در دماهای پایین از ۱۵ درجه سانتی گراد رشد بسیار کندی دارد. در دمای زیر ۱۰ درجه سانتی گراد شواهد سرمازدگی در برخی از واریته های آن کاملا قابل رویت است؛ بنابراین سعی کنید در تمام فصول سال بازه دمایی مناسب را فراهم کنید.
رطوبت
این گیاه جهت رشد و نمو به محیطی گرم و مرطوب نیاز دارد. بدین منظور می توانید از دستگاه بخور یا اسپری آب استفاده کنید. حتی می توانید این گیاه در محیط های مرطوب مانند حمام و آشپزخانه قرار دهید. محیط های سرد و خشک آسیب های جدی به این گیاه می رساند و موجب ریزش برگ های آن می شود. برخی افراد برای ایجاد فضایی گرم گیاه را در مجاورت وسایل گرمایشی مانند شوفاژ قرار می دهند. این کار کاملا اشتباه است زیرا که این وسایل موجب خشک تر شدن فضای اطراف می شوند و به گیاه آسیب می رسانند.
تعویض گلدان
دیفن باخیا از رشد بالایی برخوردار است از این رو چند سال یک بار باید گیاه را به یک گلدان بزرگ تر انتقال دهید. در این حالت بهتر است گلدان انتخاب شده تنها یک سایز از گلدان گیاه بزرگ تر باشد زیرا که گلدان های بزرگ آب بیشتری طلب می کنند و این امر باعث دیر خشک شدن خاک و آسیب دیدن ریشه ها می شود. همچنین بهتر است که عمل تعویض گلدان در بهار انجام شود تا گیاه دچار شک نشود.
هرس کردن
این گیاه به هرس کردن قابل توجهی نیاز ندارد زیرا برگ های آن بعد از زرد شدن خود به خود می ریزند. با این حال برای کنترل و شکل دهی به گیاه می توانید آن را هرس کنید. در هنگام هرس حتما دستکش باغبانی بپوشید زیرا شیره کلسیم اگزالات موجب تحریک و سوزش پوست دست شما می شود. ساقه این گیاه را با زاویه ۴۵ درجه و با استفاده از چاقوی تمیز هرس کنید و بعد از اتمام کار گیاه را آبیاری کنید.
کوددهی
می توانید ماهانه دو بار دیفن باخیا را به وسیله کودهای مخصوص تقویت کنید. کوددهی بیشتر در فصول رشد انجام می شود و گیاه در فصول زمستان به تغذیه و کوددهی نیاز ندارد. برای کوددهی می توانید از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید و آن ها را مطابق دستور نوشته شده روی جلد مصرف کنید. همچنین کود مورد استفاده باید عاری از آهک باشد.
مشکلات دیفن باخیا
- آفات: این گیاه بیشتر مورد حمله آفاتی مانند شپشک آرد آلود، کنه تار عنکبوتی و شته قرار می گیرد. مقابله با این آفات به میزان درگیری گیاه بستگی دارد. در صورت تشخیص به موقع آفت می توانید سطح برگ ها را با یک پنبه آغشته به آب یا الکل پاک کنید. این کار را چندین بار انجام دهید و از پاک شدن کامل برگ ها از آفات اطمینان حاصل کنید. در صورت وخیم بودن شرایط گیاه از سم های مخصوص آفت کش استفاده کنید. میزان و نحوه استفاده از آفت کش ها باید زیر نظر متخصصان و کارشناسان گل و گیاه باشد.
- بیماری ها: این گیاه ممکن است به بیماری هایی مانند بادزدگی، لکه های برگی زانتوموناس، پوسیدگی ریشه فیوزاریم، لکه های برگی زغالک، لکه های برگی میروتسیوم، پوسیدگی دمبرگ، گیاه کش ساقه، پوسیدگی ریشه و لکه های برگی مبتلا شود. این بیماری ها معمولا بر اثر عواملی مانند آبیاری بیش از حد، عدم دسترسی به نور کافی و… به وجود می آیند. با شناسایی عامل بیماری زا به راحتی می توانید گیاه خود را درمان کنید.
سخن پایانی
امیدواریم مطالب گفته شده شما را به طور کامل با دیفن باخیا و روش های نگهداری آن آشنا کرده باشد. شما با رعایت نکات گفته شده به راحتی می توانید به زیبایی هر چه بیشتر گیاه خود کمک کنید. نگهداری از این گیاه مزایای بسیاری دارد و علاوه بر ایجاد محیط به دور از استرس به عنوان یک تصفیه کننده عمل می کند و فضایی سالم و عاری از مواد شیمیایی را برای شما و اعضای خانوادهتان به ارمغان می آورد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.