معرفی نخل شامادورا
نخل شامادورا با نام علمی Chamaedorea elegans گیاهی از تیره نخل است. این گیاه با نام های شامادورا الگانس و نخل پارلور نیز شناخته می شود. نخل شامادورا بومی جنگل های بارانی جنوب مکزیک و گواتمالا است که در نواحی تحت حاره همچون جنوب آمریکا و حاره کاشته می شود. این گیاه بسیار صبور است و همچنین قدرت انطباق بالایی دارند و شرایط ویژه ای برای نگهداری از آن نیاز نیست. در السالوادور و گواتمالا از میوه و گل های این نخل در سالاد استفاده می شود.
مشخصات ظاهری نخل شامادورا
نخل شامادورا دارای ظاهری باریک و برگ های کشیده به رنگ سبز است که ساقه ها به رنگ روشن تری دیده می شوند. شامادورا یک نخل جمع و جور، شبیه نخل خرما است. برگ های شامادورا عریض است و به صورت فاصله دار رشد می کنند. این نخل رشد سریعی ندارد و ارتفاع آن در فضای باز تنها به 2 متر می رسد.
انواع نخل شامادورا
• شامادورا الگانس یا نخل پارلور (Chamaedorea elegans): می توان گفت محبوب ترین و رایج ترین نوع شامادورا این نوع است. مدت زمان زیادی است که این گیاه به عنوان یک گیاه آپارتمانی مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع از نخل شامادورا به آبیاری متوسط و رطوبت بالا نیاز دارد.
• شامادورا نخل بامبو (Chamaedorea Seifrizii): معروف ترین گونه نخل بامبو است. پرورش آسان باعث شده است که به یک گیاه مناسب برای نگهداری در فضاهای داخلی تبدیل شود. این نخل بومی کشور مکزیک و برخی دیگر از کشورهای آمریکای مرکزی است. از مقاوم ترین انواع شامادورا به خشکی، همین نخل است. همچنین این گیاه قابلیت رشد در طیف وسیعی از شرایط نوری را دارد و در برابر نور کم و نور کامل مقاوم است. بهترین شرایط برای نگهداری از آن در منزل نور فیلتر شده است.
• شامادورا نخل گربه (Chamaedorea Catarum): از دیگر انواع نخل شامادورا می توان به نخل گربه اشاره کرد که به طور گسترده در جهان یافت می شود. این نخل برای نگهداری در فضای داخل خانه و فضای بیرونی مانند باغچه مناسب است. به طور کلی انواع شامادورا از نظر ظاهری تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند اما این نوع برخلاف شامادورا الگانس و نخل بامبو به صورت بوته های بدون ساقه رشد می کند. زادگاه اصلی این گیاه خاک های مرطوب مکزیک است. نخل گربه باید به موقع آبیاری شود زیرا کم آبی می تواند سبب پژمردگی آن شود.
• شامادورا متالیکا (Chamaedorea Metallica): یکی دیگر از انواع رایج نخل شامادورا، شامادورا متالیکا است که از نظر ظاهری مقداری با بقیه متفاوت است. برگ های این گیاه یک خط در وسط خود و رگه های نقره ای دارند. دلیل محبوبیت این نخل علاوه بر ظاهر زیبا، نگهداری آسان آن است. این نخل به دلیل سازگاری خوب با نور کم برای نگهداری در منزل بسیار مناسب است. یکی دیگر از خصوصیات این نخل داشتن گلهای قرمز یا نارنجی با میوه هایی به رنگ سیاه بیان می شود.
روش نگهداری گیاه نخل شامادورا
خاک: برای اینکه گیاه بهترین عملکرد را داشته باشد آن را در یک خاک غنی و گلدان با زهکشی مناسب بکارید. استفاده از خاک سنگین و یا خاکی که مقادیر زیاد آب را در خود نگهداری کند، سبب از بین رفتن ریشه های گیاه می شود. این نخل به خاکی غنی با زهکشی مناسب نیاز دارد و بعد از اینکه قسمت بالایی خاک خشک شد باید آبیاری شود.
خاک های آماده موجود در بازار سنگین هستند و بهتر است که با مواد دیگر مانند پوده ترکیب شود در این صورت بهترین خاک برای رشد نخل شامادورا است. لازم به ذکر است که برخی از خاک های آماده دارای موادی هستند که می توانند در گذر زمان برای گیاه نقش کوددهی را انجام دهند به همین دلیل بهتر است که در سه ماه اول گیاه را کودهی نکنید. همچنین شما می توانید با ترکیبات زیر برای گیاه خاک مناسب تهیه کنید:
• قسمتی از گلدان را با خاک گلدان و قسمت دیگر را با شن پر کنید.
• ترکیبی از یک قسمت پوکه، یک قسمت خاک گلدان و یک قسمت شن درشت
• مخلوطی از کامپوسیت، پوکه و پرلیت با اندازه یکسان.
مهم ترین نکته ای که باید در زمان تهیه خاک به آن توجه کرد زهکشی مناسب است. اگر متوجه شوید که آب روی سطح خاک باقی می ماند و با سرعت کم فرو می رود یعنی خاک شما سنگین است و باید آن را اصلاح کنید.
دما: همانطور که می دانید نخل شامادورا یک گیاه گرمسیری است، لذا بهترین دما برای نگهداری از آن ۱۸ تا ۲۵ درجه سانتی گراد است. این گیاه تا ۱۰ درجه سانتی گراد را نیز می تواند تحمل کند و دقت داشته باشید که هوای سرد باعث توقف و یا کاهش رشد گیاه می شود. اگر در منطقه ای زندگی می کنید که زمستان های سرد دارد بهتر است گلدان را پشت پنجره قرار ندهید زیرا باد سرد مناسب این گیاه نیست.
نور: می توان یکی از ویژگی های خوب نخل شامادورا شاداب ماندن در نور کم یا نور مصنوعی است. این قابلیت ها را بیشتر گیاهان خانگی ندارند بنابراین یک امتیاز مثبت محسوب می شود؛ اما به طور کلی برای رشد بهتر گیاه شرایط پر نور و برخورداری از نور غیرمستقیم خورشید مناسب ترین حالت است. اگر قصد دارید گلدان خود را کنار پنجره قرار دهید پنجره های غربی یا شرقی بهترین مکان هستند زیرا آفتاب عصر یا صبح به خوبی به گیاه می رسد. هر چند پنجره های شمالی نیز برای گیاه محل خوبی هستند.
بزرگ شدن بیش از اندازه شاخه ها و ایجاد موج های کوچک روی آن ها نشانه تاریک بودن محل نگهداری گیاه است. اگر قصد دارید گلدان خود را برای مدتی به فضای بیرون از خانه ببرید حتما دقت داشته باشید که در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرد زیرا سبب سوختن برگ های آن می شود. به یاد داشته باشید قبل از شروع بادهای سرد پاییزی و زمستانی گلدان را به منزل انتقال دهید.
آبیاری: در آبیاری نخل شامادورا به هیچ وجه زیاده روی نکنید زیرا باعث پوسیدگی ریشه و آسیب زدن به گیاه می شود. در فصل رشد گیاه یعنی از بهار تا تابستان هفته ای یک بار آبیاری کافی است. همچنین در فصل زمستان که گیاه رشد آهسته تری دارد و اصطلاحاً در خواب است دو هفته یک بار گیاه را آبیاری کنید. برای اینکه متوجه شوید چه زمانی گیاه آبیاری کنید انگشت خود را در خاک فرو کنید اگر چند سانت بالایی خاک خشک بود یعنی زمان آبیاری گیاه فرا رسیده است تا جایی گیاه را آبیاری کنید که آب از زیر گلدان خارج شود. آب مناسب برای آبیاری نخل شامادورا باید دارای ویژگی های زیر باشد:
• آبی که استفاده می کنید بهتر است هم دما با محیط باشد.
• دقت کنید که از آبی که حاوی رسوب است استفاده نکنید. اگر حدس می زنید که آب مواد شیمیایی و رسوب دارد بهتر است مدتی آب را نگه دارید که رسوبات آن ته نشین شود.
رطوبت: این گیاه نیاز به رطوبت بالایی دارد به همین دلیل برای نگهداری در منزل باید رطوبت مورد نیاز آن را تامین کنید. با استفاده از کارهای زیر می توانید رطوبت مورد نیاز را تامین کنید:
• استفاده از دستگاه بخور
• ریختن سنگ ریزه در سینی زیر گلدان باعث می شود آب خارج شده از گلدان به مرور زمان بخار شود و رطوبت مورد نیاز را تامین کند.
• حمام و سرویس بهداشتی رطوبت زیادی دارد بنابراین اگر فضای کافی وجود دارد و همچنین حمام یا سرویس بهداشتی شما نورگیر است می توانید گیاه را در آنجا نگهداری کنید. می توانید با اسپری کردن آب روی گیاه گرد و غبار برگ ها را از بین ببرید این کار باعث سلامتی و زیبایی گیاه می شود. توجه داشته باشید که در فصل زمستان نخل شامادورا را کنار وسایل گرمایشی مانند بخاری قرار ندهید زیرا هوای خشک اطراف بخاری مناسب این گیاه نیست. کم بودن رطوبت محیط باعث قهوه ای شدن لبه برگ های این گیاه می شود.
تعویض گلدان: شامادورا ریشه های ضعیف، شکننده و رشد کندی دارد بنابراین سالیانه نیازی به تعویض گلدان ندارد. هر 1 یا 2 سال یک بار اگر موارد زیر گلدان را مشاهده کردید گلدان را تعویض و یا خاک سطحی را با خاکی کامل و نو جایگزین کنید.
• نشست خاک و پیدا شدن ریشه ها
• بیرون زدن ریشه ها از گلدان
• بی حال شدن گیاه با وجود مناسب بودن همه شرایط
هرس کردن: نخل شامادورا مانند سایر نخل ها نیاز کمی به هرس دارد. نخل ها قادر به پیرایش خود هستند به این صورت که برگ های قدیمی که قهوه ای شده اند بدون کمک خارجی می ریزند؛ اما شما می توانید با کمک قیچی برگ های مرده را از انتهایی ترین قسمت ببرید. دقت کنید برای اینکه به گیاه آلودگی منتقل نشود بهتر است قبل از استفاده از قیچی آن را با کمک الکل تمیز کنید.
تکثیر نخل شامادورا
تکثیر نخل شامادورا از طریق تقسیم بوته
نخل شامادورا ساقه های زیر زمینی دارد و از طریق آن ها در زیر خاک توسعه می یابد. پس از اینکه این گیاه بالغ، متراکم و انبوه شد، می توانید در موقع تعویض کردن گلدان با استفاده از روش تقسیم بوته، اقدام به تکثیر این گیاه کنید. برای این کار باید یک گلدان مناسب انتخاب کنید که داخل آن ترکیبی از ورمیکولیت یا پرلیت باشد.
سپس گیاه مادر را به آهستگی از گلدان کنونی، بیرون بیاورید، خاکی که دور ریشه است را بتکانید و ریشه ها را به دقت بررسی نمایید. یک ساقه سالم که دارای ریشه ای قوی است، انتخاب کنید و ریشه های آن را با استفاده از چاقو یا قیچی تمیز از ریشه های گیاه مادر جدا کنید. گیاه جدید را داخل گلدان بکارید و ریشه و ساقه آن را به خوبی داخل خاک بگذارید. گیاه مادر را دوباره در گلدان قبلی بگذارید و باید از خاک تازه برای گلدان استفاده کنید. در مرحله آخر خاک هر دو گیاه را به طور کامل آبیاری کنید و در مکانی گرم و سایه بگذارید تا ریشه ها قوی شوند.
تکثیر نخل شامادورا از طریق کاشت بذر
تکثیر نخل شامادورا از طریق بذر بیش تر به وسیله پرورش دهندگان حرفه ای صورت می گیرد، جوانه زنی دانه ها کاری سخت است و برای جوانه زدن بذرها باید شرایط خیلی مناسبی مثل رطوبت و دمای زیاد فراهم باشد. به صورت کلی، درصد خیلی کمی از بذرها جوانه می زنند و زمان کاشت بذر این گیاه از اواسط فصل بهار تا اوایل تابستان است. در بعضی موارد، احتمال دارد بذرهای یک گیاه رشد نکنند، در این شرایط باید بذرهای جدیدی تهیه نمایید.
بنابراین اگر تمایل دارید که نخل شامادورای جدیدی داشته باشید، باید از روش تقسیم بوته برای تکثیر استفاده کنید یا اینکه اقدام به خرید یک شامادورای بالغ زیبا کنید. برای انجام این کار، باید بذرها را به مدت 7 روز خیس نمایید و هر روز آب آن را عوض کنید. بذرها را بلافاصله، بعد از اینکه خیساندید، در گلدان حاوی کمپوست مخصوص قلمه، پرلیت و پیت ماس، بکارید. سپس گلدان را در یک مکان گرم بگذارید.
شرایط دمایی مناسب برای جوانه زنی این گیاه بین 29 تا 33 درجه سانتی گراد است. گلدان را باید در مکانی با سایه یا نور جزئی قرار دهید و از گذاشتن گلدان در برابر نور مستقیم آفتاب خودداری کنید. برای اینکه رطوبت گلدان حفظ شود، دور آن را با استفاده پلاستیک بپوشانید و برای تهویه رو آن چند سوراخ ایجاد کنید. پس از گذشت چند ماه جوانه ها رشد خواهند کرد. هنگامی که طول جوانه 5 سانتی متر شد، آن ها را خارج کرده و در گلدان دیگری بکارید.
آفات نخل شامادورا
• کنه قرمز: این آفت می تواند باعث تار عنکبوتی شدن قسمت زیرین برگ ها شود. این آفت از رطوبت بیزار است در نتیجه برای رفع آن می توانید از اسپری کردن آب استفاده کنید.
• شپشک آرد الود: این آفت باعث به وجود آمدن زخم هایی با رنگ سفید روی برگ ها میشود. این آفت در فصلهای گرم سال دیده می شود. اسپری کردن محلول رقیق شده مایع ظرفشویی و آب و پاک کردن آن با دستمال می تواند باعث از بین رفتن این آفت شود. همچنین کشیدن پنبه آغشته به آب و صابون روی برگ ها نیز می تواند در کاهش این آفت موثر باشد. اگر میزان این آفت زیاد است بهتر است از سموم آفت کش مطابق دستور العمل روی بسته بندی استفاده کنید.
جمع بندی
در این مقاله از سایت گیاه نت با مشخصات و خصوصیات کامل نخل شامادورا آشنا شدیم. همچنین به بررسی انواع شامادورا و روش های مختلف تکثیر آن یعنی کشت از طریق بذر و ریشه اشاره کردیم. در ادامه برای سالم ماندن این نخل زیبا شما را با آفت و بیماری های آن آشنا کردیم که امیدواریم مورد استفاده شما عزیزان قرار گرفته باشد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.